ختم حاملگی به خودی خود یا به طور عمدی پیش از ایجاد قلب جنین ، قبل از هفته 20 با وزن کم تر از 500 گرم را سقط گویند. در صورتی که محصولات حاملگی به طور کامل خارج نشود ، یا فرد نتواند سقط خود به خودی انجام دهد ، این عمل با کمک ابزار مخصوص در اتاق عمل انجام می شود که به آن کورتاژ گویند. سقط جنین شایعترین عارضه حاملگی در سه ماهه اول حاملگی است که موجب استرس روحی شدید در زوجهای مشتاق فرزند میشود. سقط یکی از فوریتهای زنان و مامایی است.
عوامل ایجاد کننده سقط جنین در زنان به دو دسته تقسیم میشود :
عوامل جنینی شامل :
الف : نمو غیر طبیعی تخم که در 40 درصد موارد اختلال رشد منجر به سقط خودبه خود جنین می شود.
ب :ناهنجاری های ارثی و ژنتیکی جنین
عوامل مربوط به مادر
الف : بیماری عفونی مادر : سرخجه ، تب مالت و عفونتهای مقاربتی
ب : بیماری های مزمن ناتوان کننده در مادر : سل ، سرطان ، افزایش فشار خون و بیماری کلیوی
ج : بیماری غدد : بیماری تیروئید و دیابت کنترل نشده
د: مصرف دارو و عوامل محیطی : سیگار ، الکل ،داروهای ضد بارداری ، عوامل محیطی چون سرب و آرسنیک ها و مصرف قهوه بیش از 4 فنجان در روز
ه: اختلال در سیستم ایمنی مادر و عدم پذیرش جنین توسط بدن مادر
ر: نارسایی دهانه رحم
سقط جنین در زنان زیر 20 سال و بالای 40 سال شایع تر است.
انواع سقط:
تهدید به سقط :هر خونریزی سه ماهه اول حاملگی مطرح کننده تهدید به سقط می باشد
سقط اجتناب نا پذیر:در صورتی که دهانه رحم باز شده باشد و یا پارگی پرده آمنیون( کیسه آب ) رخ داده باشد این نوع سقط اتفاق می افتد.
سقط کامل : به دنبال خونریزی قبلی که رخ داده محتویات رحم به طور کامل خارج شده است .
سقط ناقص : دهانه رحم کاملأ باز بوده و خونریزی زیاد و دردهای انقباضی زیر شکم وجود دارد در این حالت مقداری از محصولات دفع شده و و تعداد زیادی از این محصولات در رحم باقی است.
سقط فراموش شده : باقی ماندن محصولات مرده حاملگی برای روزها یا حتی هفته ها در رحم را سقط فراموش شده می گویند.
سقط راجعه : سه یا بیش از سه سقط متوالی را سقط راجعه گویند.
سقط جنین عمدی که این نوع به دو دسته تقسیم میشود
سقط درمانی : سقط درمانی به منظور حفظ سلامت مادر در موارد زیر انجام می شود :
زمانی که ادامه حاملگی زندگی مادر را به مخاطره میاندازد و یا شدیدأ به سلامت او صدمه می زند و یا زمانی که ادامه حاملگی منجر به تولد نوزادی با ناهنجاری فیزیکی شدید یا کند زهنی شود.
سقط غیر قانونی : این نوع سقط توسط پزشکان غیر مسئول و یا افراد غیر پزشک و با استفاده از امکانات غیر قانونی انجام می شود و این گونه سقط ها عمدتأ با خونریزی شدید ، شوک عفونی و نارسایی حاد کلیه همراه است.
درمان سقط چیست ؟
تهدید به سقط : دادن استراحت به مادر و در صورت لزوم تجویز مسکن و آرام بخش برای مادر . و در صورت عدم بهبودی به سقط اجتناب ناپذیر تبدیل خواهد شد.
سقط اجتناب نا پذیر: در صورتی که محصولات حاملگی به صورت کامل و خود به خودی دفع شود نیاز به درمان خاصی ندارد ولی اگر سقط ناقص اتفاق بیفتد نیاز به کورتاژ دارد.
سقط فراموش شده : به طور معمول کورتاژلازم است ولی گاهی نیز به صورت خود به خودی محصولات حاملگی دفع می شود.
سقط راجعه : بررسی کلیه عوامل ایجاد کننده سقط نیاز می باشدتا دلیل سقط مشخص گردد و جهت رفع علت درمان شروع گردد.
در صورت بروز علایمی چون درد زیر شکم ، تب ، ترشحات عفونی و بد بو ، تهوع و استفراغ ، سرگیجه و هر گونه خونریزی واژینال بیش از 10 روز به پزشک مراجعه کنید .
در صورت تمایل به بارداری حتمأ سه ماه بعد از سقط اقدام کنید و قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید.
به مدت دو ساعت بعد از سقط چیزی میل نکنید و بعد از آن مایعات شروع شود و هیچ نوع پرهیز غذایی نیاز نمیباشد. البته اگر کورتاژ کرده اید شروع رژیم غذایی زیر نظر پزشک می باشد.
بعد از سقط در صورت نداشتن سرگیجه و یا خونریزی شدید می توانید با رعایت اصول ایمنی را ه بروید.
بعد از سقط راجعه ممکن است تا چند روز همچنان خونریزی وجود داشته باشد در صورتی که در حد قاعدگی باشد طبیعی است ولی در صورتی که خونریزی زیاد باشد و یا به مدت طولانی(بیش تر از 10 روز ) ادامه یابد باید به پزشک مراجعه شود .
بعد از سقط ممکن است احتیاج به دارو درمانی باشدحتمأ دوره درمان را کامل کنید.
دو هفته بعد از سقط تخمک گذاری شروع می شود، بنابراین حتمأ باید از یک روش جلوگیری از بارداری مناسب استفاده شود و بعد از اتمام خونریزی می توان رابطه جنسی برقرار کرد.
در صورتی که گروه خونی مادر منفی است بایستی پس از سقط جهت تزریق آمپول روگام با پزشک خود مشورت کند
