در گذشته آسیب را نتیجه یک تصادف می دانستند و برای شانس ، اقبال و قضا و قدر نقش پر رنگی قایل بودند در حالی که همه امروزه می دانیم همه ی آسیب ها قابل پیشگیری هستند.

اغلب اوقات پس از بروز آسیب به فکر پیشگیری می افتیم، در حالی که پیشگیری از آسیب و حادثه باید به عنوان روشی مهم در زندگی به ویژه در مورد کودکان پذیرفته شود و والدین و مراقبان همواره اصول آن را رعایت کنند تا مانع وقوع آسیب در کودکان شوند.

همه گیری آسیب ها: نمودار مقابل اپیدمیولوژی آسیب ها را نشان می دهد .

ارتباط حوادث با سن

کودکان تا سنین 4 یا 5 سالگی نمی توانند معنای خطر و مفهوم هشدارها را متوجه شوند. گروه سنی 4- 0 سال بیشتر در معرض خطر حوادث خانگی قرار دارند. شدیدترین صدمات ناشی از حوادث مرتبط با گرما و سقوط از ارتفاع است. کودکان بزرگتر نسبت به کوچکترها با احتمال بیشتری در برابر شکستگی مقاومند. کودکان کوچکتر بیشتر در معرض خطر سوختگی، حوادث مرتبط با مسمومیت و بلع قرار دارند و احتمال وقوع حادثه در پسران نسبت به دختران بیشتر است.

حوادث ترافیکی :

کودکان به روش های مختلفی دچار حوادث ترافیکی می شوند، آ نها ممکن است عابر پیاده، دوچرخه سوار، موتورسیکلت سوار، ترک نشین موتور سیکلت سوار، سرنشین اتومبیل، مسافر وسیله نقلیه عمومی باشند یا در نزدیکی جاده ها زندگی کنند یا در کف جاده ها بازی کنند.

پیشگیری از حوادث ترافیکی :

• هیچگاه کودک در خودرو تنها نماند.
• هنگام شیر دادن به کودک در اتومبیل باید توقف کرد.
• کودکان نباید روی صندلی خودرو و یا داخل خودرو در حال حرکت بایستند، عقب خودرو دراز بکشند و یا دست یا سر خود را از شیشه خودرو بیرون بیاورند.
• برای سوار شدن و پیاده شدن از خودرو باید از درهای سمت راست )به سمت پیاده رو(استفاده کرد.
•    همه کودکان برای مسافرت با خودرو بایستی بر اساس قد و وزن از صندلی کودک مناسب استفاده کنند.
•  دوچرخه کودک باید کاملاً متناسب اندازه او باشد.
• استفاده از کلاه ایمنی هنگام دوچرخه سواری، بازی هایی مانند اسکیت و اسکوتر ضروری است
• قوانین راهنمایی و رانندگی و اصول عبور از خیابان ها و استفاده از پل عابر پیاده را به کودکان آموزش دهید.

غرق شدگی :

غرق شدگی جزو سه علت اصلی سوانح منجر به مرگ کودکان زیر 5سال است.

پیشگری از غرق شدگی

• هنگام استفاده از استخر تمامی اصول ایمنی را رعایت نمایید.
• آب سطل ها، بشکه ها، وان حمام و دستشویی در مواقع بی استفاده خالی شود، درب توالت فرنگی هنگامی که از آن استفاده نمی شود بسته باشد.
• کودکان حتی اگر شناکردن می دانند در داخل و یا اطراف آبهای طبیعی مانند دریاچه جلیقه نجات بپوشند
• یکی از اشتباهات شایع ترک کودک در حمام برای پاسخ دادن به زنگ در یا تلفن است.

سوختگی :

کودکان به دلیل کنجکاوی، ناتوانی، عدم اطلاع از خطرات، ندانستن معنی آتش، بازی با آتش یا لمس اشیای داغ دچار سوختگی می شوند.

طبقه بندی سوختگی بر اساس دلایل سوختگی

سوختگی حرارتی : در اثر گرمای زیاد ناشی از شعله یا اجسام داغ بوجود می آید.

سوختگی شیمیایی : در اثر تماس با مواد شیمیای)قلیاها و اسیدها (نظیرسفید کننده ها بوجود می آید.

سوختگی الکتریکی : در اثر عبور جریان الکتریکی از بدن سوختگی ایجاد می شود.

سوختگی تابشی:  ممکن است توسط اشعه خورشید و یا تشعشعات اتمی ایجاد شود

پیشگیری از سوختگی

• جداسازی نواحی پخت و پز یا آشپزخانه از بخش نشیمن خانه، قرار دادن سطوح پخت و پز بالاتر از سطح زمین وجلوگیری از ورود بدون نظارت کودکان به آشپزخانه، عدم استفاده از روشن کننده ها در حضور کودکان، پختن غذا روی شعله های عقبی گاز، در صورت پخت غذا روی شعله های جلویی، توجه به اینکه دسته ظرف بیرون از حد اجاق قرار نگیرد، چرخاندن دسته قوری یا کتری به پشت و اطراف گاز و ظروف پخت غذا بدون نظارت رها نشوند.
• از وسایل ایمنی برای پوشاندن پریزهای برق استفاده شود. سیم وسایل برقی بلند نباشد و دور از دسترس کودکان باشد. سیم های برق از زیر فرش عبور نکند. چند سیم رابط یا دوشاخه به یک خروجی )پریز( وصل نشود.
• درجه حرارت آب گرم کن های خانگی بهتر است روی دمای کمتر از 60 درجه سانتی گراد تنظیم شود.
• مواد شیمیایی در ظروف و بطری های مخصوص مواد خوراکی ریخته نشود و دور از دسترس کودکان نگهداری شوند.

سقوط :

سقو ط ها بعنوان دوازدهمین عامل مرگ در بین سنین 5 تا 9 سال و 15 تا 19 سال هستند. محل های شایع سقوط کودکان شامل سقوط از پنجره، بالکن و پشت بام و سقوط از تجهیزات بازی، پله ها و درختان است. سقوط درون حفره ها، چشمه ها، دودکش ها و سایر حفره های درون زمین هم مشاهده می شود.

پیشگری از سقوط:

• تغییر محیط به گونه ای که برای کودکان بی خطرباشد. ( ایمن کردن پله ها ، پنجره ها ، زمین های بازی و اسباب بازی ها مانند تاب و سرسره )
• گهواره کودک به اندازه کافی گود باشد.
• اسباب بازی های کودکان در سطوح بالا قرار داده نشوند.

مسمومیت :

سم ها ممکن است بلعیده شده، استنشاق شده، تزریق یا جذب شوند. خوردن غیر عمدی مواد سمی در گروه کودکان 5- 1 سال و در پسران بسیارشایع است و بیشتر مسمومیت ها در خانه، در حالی که والدین و مراقبان در خانه بوده و مشغول به کاری بودند اتفاق می افتد.

چه موادی در کودکان ایجاد مسمومیت می کنند؟

همه داروها اگردر دسترس کودکان باشند می تواندموجب مسمویت شودحتی ویتامین ها

مواد شوینده و پاک کننده

گیاهان سمی

برخی مواد آرایشی

برای پیشگیری از مسمومیت چه باید کرد؟

• مؤثرترین روش برای پیشگیری از تماس کودکان با سموم، زدودن خود سم است.
• بسته بند ی های قفل دار یکی از بهترین موفقیت ها در پیشگیری از مسمومیت های غیرعمدی کودکان است
• ü  .نگهداری سموم در خانه در یک محل مطمئن و ایمن
• داروها باید به نحو مناسبی خارج از دسترس و دید کودکان خردسال نگهداری شوند.

خفگی :

مرگ های ناشی از خفگی به علت جسم خارجی در گروه سنی کودکان نسبت به سایر گروه های سنی شیوع بالاتری دارد. بیش از % 90 مر گ های ناشی از خفگی جسم خارجی در اطفال در کودکان زیر 5 سال اتفاق می افتد، 65 درصد آ نها شیرخوار هستند.

چه چیزی کودکان را خفه می کند؟

1. خوردنی های سفت مانند آب نبات و مغزها
2. تکه های بزرگ غذا مانند تکه های بزرگ گوشت
3. اشیاء ریز مانند سکه، دکمه و باطری های کوچک

برای پیشگیری از خفگی کودک چه باید کرد؟

• اسباب بازی ها متناسب با سن کودک انتخاب شوند. اسباب بازی هایی که قطعات کوچک و جدا شدنی دارند، در اختیار کودکان کمتر از 6- 5 سال قرار داده نشوند.
• هیچ گاه از لیوان و فنجان به عنوان جایی برای نگهداری اشیای کوچک استفاده نشود.
• به کودکان غذاهایی مناسب سن شان داده شود، غذاهایی مانند ذرت بو داده، انگور، بادام زمینی و آجیل برای کودکان زیر 3 سال مناسب نیست.
• کودکان هنگام نوشیدن مایعات به مراقبت نیاز دارند.
• به کودکان بیاموزید هنگام غذا خوردن، بازی و جست و خیز نکنند و ندوند.
• بچه های خیلی کوچک نباید با بادکنک بازی کنند زیرا بادکنک پس از ترکیدن ممکن است به داخل ریه های آنها وارد شود.

واحد آموزش سلامت