سکته قلبی چیست ؟

یک حمله قلبی (سکته قلبی) زمانی رخ می دهد که یک منطقه از عضله قلب به علت  نرسیدن اکسیژن کافی به آن محل دچار صدمه دائمی یا مرگ سلولی شود.

بیشتر حملات قلبی توسط یک لخته که یکی از رگ های کرونر را مسدود می کند ( رگ های خونی که خون و اکسیژن را به عضله قلب می رسانند ) ایجاد می شوند.لخته معمولاًدر یک رگ کرونر که قبلاً به علت تغییرات دیواره رگ ،باریک شده ،تشکیل می شود.

لخته درون رگ کرونری جریان خون و اکسیژن رسانی به عضله قلبی را مختل می کند،که سبب مرگ سلول های قلبی در آن ناحیه می شود.ماهیچه قلبی آسیب دیده توانایی خود برای انقباض از دست می دهد.

چه عوامل خطرابتلا به بیماری عروق کرونر و حمله قلبی را افزایش می دهد ؟

1. سیگار
2. فشار خون بالا
3. چربی زیاد رژیم غذایی و افزایش چربی خون
4. بیماری قند خون کنترل نشده
5. افزایش سن
6. کم تحرکی
7. وراثت

علائم سکته قلبی چیست ؟

مهم ترین علامت ، درد قفسه سینه با مشخصات زیر است

• درد قفسه سینه و پشت جناق(استخوان وسط سینه)
• اغلب درد از ناحیه سینۀ شما به بازوها یا شانه؛گردن؛دندان ها؛ فک یا پشت انتشار می یابد.گاهی اوقات درد تنها در یکی از این نواحی احساس می شود
• درد بطور معمول بیش از 15 دقیقه طول می کشد و با استراحت یا مصرف دارو برطرف نمی شود ولی در بسیاری افراد ،بخصوص در افراد مسن و بیماران دیابتی درد ممکن است ناچیز یا حتی اصلاً وجود نداشته باشد(“حملۀ قلبی خاموش”).
• ممکن است علائمی چون نفس تنگی ، احساس سبکی سر، سرگیجه ، غش کردن ، تهوع یا استفراغ و تعریق به تنهایی یا همراه درد سینه وجود داشته باشد .

 درمان سکته قلبی چگونه است

 حمله قلبی یک اورژانس پزشکی است ، بستری در بخش مراقبت های ویژه قلب مورد نیاز است.پایش مداوم نوار قلب سریعاً آغاز می شود اهداف درمان شامل توقف پیشرفت حمله قلبی ،کاهش بار قلب و پیشگیری از عوارض می باشد .

داروها و مایعات مستقیماً از راه یک کاتتر داخل وریدی به درون یک سیاهرگ تزریق می شوند. معمولاً اکسیژن تجویز می شود، حتی اگر اکسیژن خون طبیعی باشد. این امر اکسیژن کافی در اختیار بافت های بدن می گذارد و کار قلب را کم می کند.

نیترو گلیسرین وریدی یا سایر داروها برای کنترل درد و کاهش نیازقلب به اکسیژن بکار می روند. مورفین و داروهای مشابه ضد دردهای قوی هستند که ممکن است برای تسکین درد یک حمله قلبی تجویز شوند.

بر اساس شرایط بیمار و نوع سکته قلبی ممکن است از داروهای ترومبولیتیک(داروهای حل کننده لخته) در عرض 12 ساعت پس از شروع درد سینه استفاده شود و داروهای ضد انعقادی برای پیشگیری از تشکیل لخته های جدید تجویز می شود.

جراحی و سایر اقدامات

آنژیوپلاستی اورژانس کرونر ممکن است برای باز کردن شریانهای کرونر مسدود لازم باشد.این روش درمانی را می توان بجای درمان ترومبولیتیک استفاده کرد؛یا در بیمارانی که داروهای ترومبولیتیک نباید استفاده شوند ممکن است بکار رود.وسیله ای بنام استنت اغلب حین آنژیوپلاستی داخل شریان گذاشته می شود.این امر برای اطمینان بیشتر است که شریان کرونری تازه باز شدۀ بعد از جراحی همچنان باز بماند.پیوند بای‌پس عروق کرونری بصورت اورژانس ممکن است در برخی بیماران نیاز باشد.

تماس با پزشک :

در صورتی داشتن علایمی چون ( تنگی نفس ، درد سینه ، رنگ پریدگی ، عرق سرد ، تهوع و استفراغ ، تپش قلب ، اقزایش یا کاهش فشار خون وکبودی با شماره اورژانس تماس بگیرید یا به بیمارستان مراجعه نمایید.

با انجام اقدامات زیر از بروز سکته قلبی و بیماری های عروق کرونر پیشگیری کنید

فشار خونتان را کنترل کنید

کلسترول خون خود را در حد طبیعی نگه دارید و در صورت نیاز از دارو استفاده نمایید

اگر سیگاری هستید سیگار را ترک کنید.

غذای کم چربی حاوی میوه و سبزیجات فراوان و فاقد روغن حیوانی مصرف کنید.

بیماری قند را کنترل کنید.

اگر چاق هستید وزنتان را کم کنید.

روزانه یا چند بار در هفته پیاده روی یا سایر ورزشهایی که کارآیی قلب را بهبود می بخشد انجام دهید.در این مورد  با پزشک خود مشورت کنید.

زندگی آرامی داشته باشید و استرس را در زندگی خود کنترل کنید و شب ها خواب کافی داشته باشید.

بعد از یک حمله قلبی ، پیگیری بیمار برای کاهش خطر بروز یک حمله دیگر ضروری است.اغلب یک برنامه بازتوانی قلبی برای بازگشت به زندگی روزمره توصیه می شود.برنامه ورزش،تغذیه، و داروها را مطابق تجویز پزشکتان ادامه دهید.

باز توانی بعد از حمله قلبی :

بعد از حمله قلبی یک دوره 6 تا8 هفته لازم است تا شما بتوانید فعالیت های طبیعی خود را از سر بگیرید. میزان فعالیت هر فرد بر اساس وضعیت قلب او تعیین می شود. سکته قلبی همانند بسیاری از بیماری های دیگر، امری است گذرا و بیمار بعد از بهبودی برحسب شدت بیماری می تواند براى یک زندگی فعال و تقریباً طبیعی برنامه ریزی کند . بنابراین براى بیماران دچار سکته قلبی بهبود یافته ، محدودیت تحرک و استراحت بیش از اندازه توصیه نمی شود. این بیماران باید براساس برنامه ای مشخص و بر حسب شرایط خود به تدریج به زندگی طبیعی بازگردند تا حدی که تمام توانایی ها و فعالیت های قبل از سکته خود را باز یابند . بخشی از این برنامه بازتوانی از همان روزهای اول بعد از سکته در بیمارستان آغاز می شود و بخش بیشتر آن بعد از مرخص شدن ادامه می یابد.

: شروع فعالیت 

• در هنگام صبح فعالیتتان را به آهستگی شروع کنید، برای انجام کارها عجله نکنید.
• در مورد زمان شروع ورزش و نوع آن با پزشک خود مشورت کنید به طور کلی لازم است بدانید پیاده روی، شنا، آهسته دویدن و دوچرخه سواری برای شما ورزشهای مناسبی هستند.
• قبل از شروع و پس از پایان ورزش 2 الی 5 دقیقه آهسته راه بروید.
• درصورتیکه به هنگام ورزش دچار تنگی نفس شدید، بلافاصله ورزش را قطع کرده و استراحت کنید.
• کارهای سنگین و سبک را یک در میان انجام دهید. بین فعالیت های خود فواصلی برای استراحت بگنجانید.
• پس از صرف غذا ، ورزش و فعالیت شدید و ناگهانی انجام ندهید.
• در هوای سرد،گرم، مرطوب، آلوده، طوفانی و همچنین در ارتفاعات ورزش و پیاده روی نکنید.
• *هر فعالیتی که با زور زدن همراه باشد مثل: بلند کردن بار سنگین و یا زور زدن به هنگام اجابت مزاج به قلبتان فشار می آورد. برای جلوگیری از زور زدن هنگام اجابت مزاج بهتر است از غذاهای پرفیبر مثل: سبزیجات، میوه ها و یا داروهای ملین تجویز شده توسط پزشک استفاده نمائید.بهتر است از توالت فرنگی استفاده کنید.
• از حمام بسیار داغ و یا دوش خیلی سرد خودداری کنید.
•  یک ماه پس از حمله قلبی می توانید رانندگی در فواصل کوتاه را شروع کنید. 
• در اوایل بازگشت به کار،به صورت نیمه وقت کار کنید و ساعت کار خود را کوتاه نمائید.

 :فعالیت جنسی
یک نوع فعالیت در حد متوسط محسوب می شود و هرگاه بئوانید از پله های دو طبقه بالابروید که معمولاً 4 الی 8 هفته بعد از ترخیص است، می توانید فعالیت جنسی خود را با شرایط زیر از سر بگیرید.
1-در مکان آشنا که احساس آرامش دارید، بعد از خواب خوب شبانه و بدون خستگی و ناراحتی در حالیکه درجه حرارت اتاق مناسب است و در وضعیتهایی که نفس کشیدن شما را محدود نمی کند و باعث زور زدن نمی شود.
2-پس از خوردن غذای سنگین، نوشیدن الکل، خستگی و بی خوابی از فعالیت جنسی خود داری کنید.
3-در صورت بروز علائمی مانند: درد قفسه سینه، تنگی نفس و تپش قلب می توانید از قرص های زیرزبانی نیتروگلیسرین استفاده نمائید.