آمبولی ریه    PTE

آمبولی ریوی عبارت است از: انسداد عروق خونی ریه توسط لخته خون ، چربی ، هوا و یا مایع آمنیون در خانم­های باردار

آمبولی ریوی باعث کاهش خون رسانی ریوی و در نتیجه کاهش اکسیژن رسانی به ریه ها می شود. آسیب ریوی ناشی از آمبولی بستگی به میزان در گیری ، وسعت انسداد ، نوع آمبولی و محل آن دارد.

شایع ترین علت بروز آمبولی  ، لخته شدن خون در وریدهای ساق پا ، ران یا لگن می باشد. بیماری که دچار آمبولی ریوی شده نیازمند اقدامات فوری پزشکی است. آمبولی ریوی اختلالی شایع است که اغلب با صدمات ، جراحی های ارتوپدی و جراحی های بزرگ شکم و لگن ، حاملگی ، نارسایی احتقانی قلب ، سن بالای 50 سال ، اختلالات انعقادی خون ، بی حرکتی های طولانی مدت و مصرف قرص های ضد حاملگی خوراکی همراه  است .

عوامل خطر زا :

• کاهش جریان خون وریدی مثلا استراحت های طولانی مدت به دنبال جراحی یا زایمان

• شکستگی ، جراحی و یا آسیب ارگان های لگنی و استخوان های اندام تحتانی

• جراحی های شکم

• افراد مسن به خصوص آن هایی که در تخت استراحت می کنند و فعالیت ندارند

• بیماری مزمن و سیستمیک مثلأ دیابت ، سرطان و بیماری های مزمن ریوی

• عفونت ها به خصوص عفونت ریه

• مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی ، چاقی و مصرف سیگار

علایم

تنگی نفس ، درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن ، بی قراری  اضطراب ، تعریق زیاد ، سرفه ، به ندرت خلط خونی ، کاهش فشار خون ، افزایش درجه حرارت بدن ، افزایش تعداد نبض، افزایش تعداد تنفس، رنگ پریدگی ، سیاه شدن لب­ها و بستر ناخن ها ، شوک و مرگ ناگهانی ، لازم به ذکر است شدت علایم بستگی به وسعت درگیری ریه و  وضعیت سلامتی بیمار دارد.

عوامل خطر زا :

• کاهش جریان خون وریدی مثلا استراحت های طولانی مدت به دنبال جراحی یا زایمان

• شکستگی ، جراحی و یا آسیب ارگان های لگنی و استخوان های اندام تحتانی

• جراحی های شکم

• افراد مسن به خصوص آن هایی که در تخت استراحت می کنند و فعالیت ندارند

• بیماری مزمن و سیستمیک مثلأ دیابت ، سرطان و بیماری های مزمن ریوی

• عفونت ها به خصوص عفونت ریه

• مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی ، چاقی و مصرف سیگار

علایم

تنگی نفس ، درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن ، بی قراری  اضطراب ، تعریق زیاد ، سرفه ، به ندرت خلط خونی ، کاهش فشار خون ، افزایش درجه حرارت بدن ، افزایش تعداد نبض، افزایش تعداد تنفس، رنگ پریدگی ، سیاه شدن لب­ها و بستر ناخن ها ، شوک و مرگ ناگهانی ، لازم به ذکر است شدت علایم بستگی به وسعت درگیری ریه و  وضعیت سلامتی بیمار دارد.

بررسی های تشخیصی :

نوار قلب ، آزمایشات خونی و اسکن ریه

دارو درمانی شامل

اکسیژن درمانی

آنتی کواگولانت ها (هپارین ، وارفارین و..)

ضد لخته ها : استرپتو کیناز و اروکیناز جهت تسریع در حل شدن لخته

مراقبت های پیشگیری :

از انداختن پاها روی هم هنگام نشستن و   نشستن یا ایستادن طولانی مدت خودداری شود

در صورت مسافرت طولانی مکرر پاها را تغییر وضعیت دهید

از پوشیدن لباس های تنگ و فشارنده خودداری کنید

اندام ها هر دو ساعت یکبار حرکت داده شود

توصیه می شود روزانه دو تا سه لیتر آب  مصرف شود

به طور مرتب وزن چک شود و از چاقی اجتناب شود

در هنگام نشستن ورزش های پا و مچ را انجام دهید و از بی حرکتی پا ها جلوگیری کنید

از کشیدن سیگار و دخانیات و مصرف قرص های ضد بارداری خوراکی اجتناب شود.

 توصیه های پس از ابتلا :

در صورت داشتن خلط خونی ، تب ، افزایش تعداد تنفس و تنگی نفس ، درد تیز و ناگهانی قفسه سینه حتمأ به اولین مرکز درمانی مراجعه نمایید.

در چند روز اول پس درمان و ترخیص از بیمارستان استراحت الزامی است.

استفاده از جوراب های ضد آمبولی ولی از ماساژدادن پاها خودداری شود.

در صورت بروز سردی در اندام ها به پزشک مراجعه شود.

از ورزش های سنگین اجتناب شود.

رژیم غذایی پر فیبر (سرشار از میوه و سبزیجات ) توصیه می شود.

در صورت بروز خونریزی یا وجود کبودی زیر پوست به پزشک مراجعه شود.

درصورت مصرف وارفارین باید :

از انجام ورزش های شدید خود داری کرد ، از مسواک نرم و ریش تراش برقی استفاده کرد و در صورت بروز هر گونه خونریزی به پزشک مراجعه نمود و این بیماران باید از مصرف غذاهای چرب و سرشار از ویتامینK ( کلم، کاهو، شلغم، اسفناج، ماهی و جگر ) خودداری کنند و از مصرف خودسرانه دیگر داروها اجتناب شود زیرا وارفارین با بسیاری داروها تداخل دارد.

آزمایشات خون به صورت دوره ای جهت تنظیم مقدار داروها زیر نظر پزشک ضروری است.

در صورت داشتن علایم چون  تنگی نفس  ، درد قفسه سینه هنگام نفس کشیدن ، بی قراری ، تعریق ، سرفه خشک  ،  خلط خونی ، تورم ساق ها و قسمت تحتانی پا، خستگی ، طپش قلب ، مدفوع قیری رنگ و سردی پاها حتمأ به پزشک مراجعه شود .