زردی نوزادی چیست؟
زردی نوزادی چیست؟
زردی نوزادان از جمله مشکلات شایع دوره نوزادی میباشد که در روزهای اول پس از تولد باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. اکثر نوزادان در روزهای اول پس از تولد دچار زردی میشوند. شیوع زردی در نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا آمدهاند بیشتر است. اولین جایی که زردی در آن مشاهده میشود چشم نوزاد است و به تدریج سینه، شکم و پاهای نوزاد نیز ممکن است زرد شوند. از آنجا که چشم افراد غیر متخصص به زردی نوزادان آشنا نیست لازم است همه ی نوزادان در سه روزگی توسط پزشک اطفال از نظر زردی و سایر مشکلات احتمالی معاینه شوند. هر نوزاد که زرد میشود حتی اگر حال عمومی او خوب باشد بایست توسط پزشک اطفال ویزیت شود زیرا زردی ممکن است موجب عقب ماندگی ذهنی و حتی مرگ نوزاد شود.
علت زردی نوزادی چیست ؟
زردی در یک نوزاد زمانی اتفاق میافتد که سطح بیلیروبین خون بالا رود. بیلیروبین ماده شیمیایی است که در اثر تخریب گلبولهای قرمز خون تولید میشود. در نوزادان سطح بیلیروبین بالاتر است ،زیرا تعداد گلبول قرمز بیشتری دارند و کبد نمیتواند این بیلیروبین اضافی را دفع کند. هر چه سطح بیلیروبین بالاتر برود زردی از سر به پایین به سمت گردن و سپس قفسه سینه پیش میرود تا اینکه در موارد شدید به اندامها نیز میرسد.
زردی غیر طبیعی چیست ؟
این نوع زردی نادر و شدید است و معمولأ به دلیل بیماری کبدی یا ناسازگاری خونی با مادر و یا نقص آنزیمی و… ایجاد میشود. علایم هشدار دهنده برای زردی غیر طبیعی عبارتند از :
- زرد شدن نوزاد در روز اول پس از تولد
- گروه خونی مادر منفی و گروه خونی پدر مثبت باشد.
- قبلأ در خانواده نوزادی به علت زردی بستری شده خونش عوض شده ، عقب مانده و یا دچار معلولیت شده باشد.
- نوزاد همزمان با زردی دچار تب و بی حالی بوده و شیر نخورد.
- زردی نوزاد شدید باشد و دست و پای نوزاد نیز زرد باشد ویا زردی بیش از 10-7 طول بکشد.
- نوزاد در هنگام تولد وزن کمتر از 2500 گرم داشته باشد.
درمان زردی چگونه است ؟
اگر کودک شما زرد است ممکن است پزشک جهت تشخیص و تعیین روش درمان سطح بیلیروبین خون را چک کند . زردی طبیعی اغلب به حدی نمیرسد که نیاز به درمان یا تعویض خون داشته باشد و در برخی موارد با توجه به سن ، وزن نوزاد و میزان بیلیروبین خون ، پزشک نور درمانی را برای نوزاد توصیه میکند. در این موارد کودک به صورت برهنه و در حالی که چشمان و آلت تناسلی او با پوشش محافظت میشود زیر نور مخصوص قرار داده میشود. این نور باعث تخریب بیلیروبین اضافی خون میشود . اگر زردی کودک شدید باشد و بیلیروبین تا سطح خطرناک بالا رود ممکن است نیاز به تعویض خون باشد
عوارض زردی نوزاد چیست ؟
در صورت عدم درمان بسیاری از نوزادانی که زردی شدید را تجربه کردهاند دچار عوارض مغزی می شوند. نوزادانی که دچار زردی شدید شدهاند پس از درمان نیاز به پیگیری از نظر شنوایی و سایر عوارض احتمالی دارند.
از انجام کارهای خودسرانه و باورهای غلط در رابطه با زردی خودداری کنید از جمله :
گذاشتن نوزاد در آفتاب یا زیر نور مهتابی
شستن نوزاد در شیر ، عرق گیاهی و….
دادن رژیم غذایی خاص به مادر( خوردن عذاهای سرد و عدم مصرف غذاهای گرم) دادن پودر قند ، آب جوش ، آب لیموترش ، شیرخشت و…به نوزاد
قطع شیر مادر و دادن شیر خشک
زردی نوزاد هیچ رابطهای با تغذیه مادر ندارد و مادر شیرده نیاز به هیچ گونه رژیم غذایی ندارد مگر در موارد خاص با نظر پزشک. در زمان استفاده از دستگاه فتوتراپی به موارد زیر توجه داشته باشید .
- طی درمان نوزاد را به خوبی تغذیه کنید ، نوزاد باید طوری تغذیه شود که حداقل دو ساعت زیر نور قرار گیرد. هر چه نوزاد بهتر تغذیه شودبیشتر از فتوتراپی بهرهمند میشود . در صورت بیقراری و گریه تا حد امکان تحمل کنید. به این منظور میتوانید در زیر نور نوزاد را نوازش کنید.
- پس از لخت کردن کامل نوزاد چشمها و دستگاه تناسلی را کاملأ بپوشانید و نوزاد را به پهلو بخوابانید و سپس چراغ دستگاه را روشن نمایید.
- پس از بیدار شدن نوزاد ، چراغ دستگاه را خاموش کنید . چشم های نوزاد را باز کنید و تغذیه مجدد را انجام داده و دوباره او را در دستگاه قرار دهید.
ممکن است نوزاد هنگام استفاده از دستگاه دچارعلایم بی حالی، کم آب شدن پوست، شل شدن مدفوع، کاهش دمای بدن و ایجاد لکههای قرمز در بدن شود که جای نگرانی وجود ندارد ولی در صورت تشدید علایم به پزشک مراجعه کنید.
دمای اتاق نوزاد باید 27-24 درجه سانتیگراد باشد، همچنین دمای بدن نوزاد 2/37-3/36 درجه سانتیگراد زیر بغل حفظ شود.