یکی از باکتری های گرم منفی و فاقد اسپور شیگلا می باشد و از عوامل اصلی بروز اسهال‌های حاد خونی است.
آب وهوا و فصل های سال در بروز عفونت شیگلایی نقش دارند.به طور مثال در آب وهوای معتدل، در ماههای گرم ودر آب و هوای گرمسیری درفصل بارانی عفونت شیگلایی بیشترین امکان‌بروز را دارد. در زنان و مردان میزان بروز این بیماری یکسان می باشد .عفونت در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما 2و3 سالگی شایع‌ترین سن برای بیماری است. در 6 ماه اول زندگی ابتلا به این عفونت نادر است.زیرا این احتمال وجود دارد که شیرمادر حاوی آنتی بادیهایی بر ضدآنتی‌ژنهای بیماری‌زای این‌ارگانیسم باشد.
علایم بیماری
پس از ورود شیگلا به بدن، دوره نهفتگی چند روزه‌ای قبل از ظاهر شدن علایم بیماری به وجود می‌آید; درد شکمی‌شدید، تب بالا، استفراغ،کاهش اشتها، دفع دردناک مدفوع همراه با احساس نیاز فوری به دفع از علایم مشخص درگیری با این عفونت می باشد.
اتساع و حساسیت‌شکمی، افزایش صداهای‌روده‌ای ورکتوم دردناک‌در طی دوره بیماری ممکن است وجود داشته باشد. در ابتدای بیماری ممکن اسهال آبکی و حجیم باشد و با پیشرفت بیماری تبدیل به مدفوع های
مکرر بلغمی خونی و کم حجم شود. هرچند ممکن است بعضی از بچه‌ها اصلا به‌مرحله اسهال خونی نرسند و برخی از آنها از ابتدا مدفوعشان‌خونی باشد. ممکن است بیماران دچار از دست دادن شدید آب و الکترولیت از راه‌مدفوع و استفراع شوند. اگر اسهال درمان نشود 1 تا 2 هفته‌طول می‌کشد.
علایم شایع :
دل پیچه
تب
اسهال شدید
وجود خون، مخاط، یا چرک در مدفوع بد بو
تهوع یا استفراغ
دردهای عضلانی
تشخیص بیماری
علایم بالینی
شیوع بیماری در جامعه
آزمایش آنالیز و کشت خون
راههای انتقال
موثرترین و مهم ترین روش انتقال، انتقال به صورت فرد به فرد و از راه مدفوعی- دهانی می باشد. اما گاهی به وسیله غذا، آب، حشرات، اشیا آلوده منتقل می شود . به طور معمول شیگلا به وسیله دهان وارد دستگاه گوارش می شود و با حمله به سلول‌های پوششی روده بزرگ و انتهای روده کوچک باعث ایجاد زخم مخاطی خونریزی‌دهنده همراه با ترشحات التهابی می‌شود . این باکتری معمولاً وارد خون نمی‌شود . در نیمی از موارد، ابتلا به اسهال حاد بدون وجود خون در مدفوع بیمار می باشد که در این حالت، تشخیص این نوع اسهال از سایر اسهال‌های حاد دشوار می شود. آب و غذای آلوده مانند سالاد یا غذاهای دیگر که با دست درست می‌شوند از عوامل مهم دیگر انتقال اما انتقال شخص به شخص در اکثر نقاط جهان عامل اصلی عفونت است.
پیشگیری:
برای پیشگیری ازشیگلوز در کودکان دو راه ساده وجود دارد:
در مناطقی که شیگلوزشایع می باشد مصرف شیرمادر توصیه می شود. شیر مادر باعث کاهش یافتن خطرشیگلوز علامت دار می شود و حتی شدت آن را درشیرخوارانی که شیر مادر مصرف کرده اند کاهش می‌دهد.
آموزش رعایت بهداشت فردی درخانواده و آموزش شستشوی دستها به خصوص بعد ازمدفوع کردن و قبل از تهیه ومصرف غذا; سایر اقدامات‌بهداشت عمومی مانند اصلاح آب و فاضلاب، دفع صحیح مدفوع و رعایت بهداشت‌موادغذایی نیز از دیگر روش های موثر پیشگیری می باشد
در بچه‌های مشکوک به شیگلوز اصلاح و حفظ آب و الکترولیت ها از مسائل مهم می باشد.از داروهای کاهنده حرکت روده نباید استفاده کرد، زیرا خطر مزمن شدن بیماری وجود دارد. درمان شامل جایگزینی مایعات از دست رفته، غذای کم حجم، و گاهی نیز دارو می‌شود. بیمار باید مرتباً مایعات دریافت کند.
استفاده از یک کیف گرم کننده یا شیشه آب داغ بر روی شکم میزان درد را کاهش می دهد.
در بیماریتان سرم و مایعات تکمیلی به وی رسانده خواهد شد.
عوارض:
کاهش آب بدن به طور خطرناک مخصوصاً در کودکان و گاهی تشنج و اختلال هوشیاری
